مفهوم سرعت واکنش

واکنش فرضی A→B را در نظر بگیرید. هرچه از زمان شروع واکنش می گذرد، غلظت واکنش دهنده ها کمتر و غلظت فراورده ها بیشتر می شود. این کم و زیاد شدن در غلظت ها، بستگی به ضرایب ماده هم دارد. اگر ضرایب A و B برابر باشند، میزان کاهش غلظت A و افزایش غلظت B برابر است اما اگر ضرایب استوکیومتری آن ها برابر نباشد، به همان میزان هم روند افزایش و کاهش نابرابر خواهد بود. مثلاً اگر واکنش فرضی ما به صورت A→2B باشد، روند افزایش غلظت B از آغاز واکنش دو برابر روند کاهش A می باشد.

ادامه نوشته

تعریف های اکسایش-کاهش

اکسایش و کاهش را می توان به چهار شکل تعریف کرد. این تعریف ها هرکدام مربوط به دوره ی زمانی خاص خود هستند و برای حل تست ها و سؤالات باید تمامی این چهار تعریف را بدانید.

 

1- بر اساس مبادله ی اکسیژن

اگر عنصری اکسیژن بگیرد، می گوییم که اکسایش یافته یا اکسیده شده است و اگر عنصری اکسیژن از دست بدهد، می گوییم کاهش یافته یا کاهیده شده یا احیا شده است.

ادامه نوشته

مقایسه ی قدرت بازی در آمین ها

در صفحه ی 69 کتاب درسی شیمی پیش دانشگاهی، فکر کنیدی مطرح شده که در آن از شما می خواهد تا قدرت بازی آمین ها را با یکدیگر مقایسه کنید. بیایید ابتدا ببینیم که آمین چیست و سپس سراغ قدرت بازی آن برویم.

به طور کلی آمین بر پایه ی آمونیاک بنا شده است. اگر آمونیاک (NH3) را در نظر بگیرید، ساختاری مثلث گونه دارد که در صورت جایگزینی گروه های متیل، اتیل و … به جای هیدروژن های آن، آمین تشکیل می شود. به نام گذاری آمین ها در شکل زیر توجه کنید:

برخی از آمین ها | تصویر از کتاب درسی

ادامه نوشته

سلول گالوانی (ولتایی)

پیل گالوانی یا پیل ولتایی از یک الکترود (تکه فلز که جریان برق را عبور بدهد) به عنوان آند (قطب منفی) و تکه ای دیگر به عنوان کاتد (قطب مثبت) استفاده می کند.

 

اگر این دو الکترود را توسط یه سیم به یکدیگر وصل کنیم، الکترون ها از آند (قطب منفی) به سمت کاتد (قطب مثبت) حرکت می کنند.

ادامه نوشته

الکترونگاتیوی و پیوند کووالانسی

الکترونگاتیوی به معنای تمایل یک اتم و یا یک گروه عاملی به جذب الکترون یا توده ای از بار منفی است.

 

همان طور که می دانید بار هسته مثبت است و توده ای از پروتون ها درون یک هسته ی بسیار کوچک قرار دارند. حال تصور کنید که چگونه این انبوه بار های مثبت می تواند بر الکترون های خود اتم اثر بگذارد. مسلماً هرچه لایه هایی که در آن ها الکترون قرار دارد نزدیک تر به هسته باشند، جاذبه ی بار مثبت افزایش می یابد و سخت تر می توان آن ها را جدا کرد.

با توجه به عبارت بالا می توان متوجه شد که هرچقدر شعاع یک اتم کوچکتر باشد، هسته به آخرین لایه ی اتم نزدیک تر است. همچنین این هسته می تواند الکترون های لایه ظرفیت اتم های اطراف را نیز به سمت خودش بکشد.

ادامه نوشته

استوکیومتری یا تناسب؟ مسئله این است!

یکی از مسائلی که همیشه دانش آموزان پایه ی سوم و کنکوری ها با حل مسئله دارند، انتخاب روش درست این کار است. در کتاب درسی به روش استوکیومتری و در کتاب های کمک درسی به روش تناسب اشاره شده است اما کدام یک از این روش ها بهتر است؟

 روش استوکیومتری یا همان روش کسر به کسر در کتاب درسی به درستی تمام آموزش داده شده است. با ساده ترین مسئله مانند تبدیل جرم به مول یا مول به جرم و بعد سخت ترین مسائل را با استفاده از این روش حل کرده است. در عوض بعضی کتب کمک درسی و مخصوصاً کتاب های استاد بنده مهندس بازرگان اصرار عجیبی بر وقت گیر بودن و بی فایده بودن این روش دارند و تلاش کرده اند تا حل از طریق تناسب را در ذهن دانش آموزان جا بیاندازند.

ادامه نوشته

روش حفظ کردن جدول تناوبی

پیدا کردن اختلاف الکترونگاتیوی، شعاع اتمی و مفاهیم دیگر شما را وادار می کند تا موقعیت اتم ها را در جدول تناوبی عناصر نسبت به یکدیگر تشخیص دهید.

 

در این پست می خواهیم نحوه ی پیدا کردن موقعیت عناصر نسبت به یکدیگر را با رمز گذاری جدول تناوبی بیاموزیم. این رمز ها شاید در نگاه اول مسخره و خنده دار به نظر برسند اما کاربرد بسیار زیادی در حل تست های کنکور دارند. قبل از هر چیز یک نمونه از جدول تناوبی را قرار می دهیم تا بتوانیم بهتر یاد بگیریم.

ادامه نوشته

انرژی آزاد گیبس

یک واکنش شیمیایی به خودی خود شروع نمی شود و همیشه انرژی خاصی برای شروع آن نیاز است. انرژی آزاد گیبس کمیتی است که خودبه‌خودی بودن واکنش را پیش بینی می کند.

 

برخی از واکنش ها ممکن است که به کمترین میزان انرژی برای شروع شدن نیاز داشته باشند. تصور کنید که با یک ضربه ی انگشت شما نیز واکنش شروع می شود. برخی دیگر با صرف انرژی فوق العاده زیاد هم انجام نمی شوند. حتی اگر بمب اتمی هم در کنار آن ها منفجر شود، واکنش انجام نخواهد شد.

ادامه نوشته

مدل کوانتومی اتم

در سال 1926 اروین شرودینگر (تصویر بالا) بر مبنای رفتار دوگانه ی الکترون (رفتار ذره ای و رفتار موجی آن) و با تأکید بر رفتار موجی آن مدل کوانتومی اتم را پیشنهاد داد.

 

وی در این مدل به جای محدود کردن الکترون به یک مدار دایره ای شکل از حضور الکترون در فضای سه بُعدی به نام اوربیتال سخن به میان آورد. او اوربیتال را فضایی در اطراف هسته معرفی کرد که احتمال حضور الکترون در آن بیش از 90% است.

شرودینگر پس از محاسبه های بسیار پیچیده ی ریاضی نتیجه گرفت همان گونه که برای مشخص کردن مکان یک جسم در فضا به سه عدد (طول، عرض و ارتفاع) نیاز است، برای مشخص کردن هر یک از اوربیتال های یک اتم نیز به چنین داده هایی که عدد های کوانتومی خوانده می شوند، احتیاج داریم. شرودینگر به این منظور از سه عدد l، n و m_l استفاده کرد. بنابراین اوربیتال ها، نتیجه ی محاسبات ریاضی هستند که معادله ی آن را به تصویر می کشیم.

ادامه نوشته