آرايش الكتروني و جدول تناوبي
آرایش الکترونی و جدول تناوبی - جدول تناوبی بر اساس نحوه پر شدن اوربیتال ها به چهار دسته یا بلوک تقسیم بندی می شود. چهار بلوک یا دسته جدول تناوبی به شرح زیر عبارتند از :
آ) عنصرهای اصلی دسته s : همگی فلز هستند (به جز H و He) و تنها یک یا دو الکترون در اوربیتال s لایه ظرفیت آنها وجود دارد.
- گروه 1 (IA ) با آرایش ns1 به خانواده فلزهای قلیائی مشهورند و خاصیت فلزی دارند.
- گروه 2 (IIA ) با آرایش ns2 به خانواده فلزهای قلیائی خاکی مشهورند و خاصیت فلزی دارند.
عنصرهای دسته S ( فلزهای قلیائی و قلیائی خاکی ) از دوره اول شروع می شوند.
ب) عنصرهای اصلی دسته p : در این سری از عنصرها که اوربیتال P آنها در حال پر شدن می باشد جزو عنصرهای اصلی بوده و شامل برخی از فلزها و تمامی نافلزها و گازهای نجیب می باشند.
- گروه 13 (IIIA ) با آرایش ns2, np1 اغلب خاصیت آمفوتری دارند.
- گروه 14 (IVA ) با آرایش ns2, np2 عنصرهای بالای گروه نافلز و در پایین گروه فلزات وجود دارند.
- گروه 15 (VA ) با آرایش ns2, np3 خاصیت نافلزی دارند.
- گروه 16 (VIA ) با آرایش ns2, np4 خاصیت نافلزی دارند.
- گروه 17 (VIIA ) با آرایش ns2, np5 به خانواده هالوژنها مشهورند و خاصیت نافلزی دارند.
- گروه 18 (VIII ) با آرایش ns2,np6 به خانواده گازهای نجیب مشهورند و فعالیت شیمیائی ندارند. دوگاز نجیبXe,Kr در پایین گروه به دلیل داشتن شعاع اتمی زیاد فعالیت شیمیایی بسیار کمی دارند.
عنصرهای دسته p ( نافلزها ) از دوره دوم شروع می شوند.
عنصرهای دسته d ( عنصرهای واسطه ) : عنصرهای که اوربیتال ns لایه ظرفیت آنها یک یا دو الکترون و اوربیتال (n-1) d آنها در حال پر شدن است، به نام عنصرهای واسطه مشهورند. همگی فلز می باشند و در ده ستون میان گروههای IIA ( گروه 2 ) و IIIA ( گروه 13 ) جدول تناوبی قرار دارند.
عنصرهای دسته d ( فلزهای واسطه ) از دوره چهارم جدول تناوبی شروع می شوند و در تمام دوره های بعدی وجود دارند.
عنصرهای دسته f ( عنصرهای واسطه داخلی ) : عنصرهای که اوربیتال ns لایه ظرفیت آنها یک یا دو الکترون و اوربیتال ( n-2 )f آنها در حال پر شدن است، به نام عنصرهای واسطه داخلی مشهورند و به دو گروه تقسیم می شوند.گروه لانتانیدها : عنصرهای که اوربیتال 4f آنها در حال پر شدن است. این عنصرها به نام لانتانیدها و یا خاکهای کمیاب مشهورند و شامل 14 عنصر از سریم ( Ce58 ) تا لوتسیم ( Lu71 ) می باشند. مکان اصلی این عنصرها در خانه
شماره 57 کنار عنصر لانتان می باشد که آنها را به پایین جدول انتقال داده اند.
گروه آکتینیدها : عنصرهای که اوربیتال 5f آنها در حال پر شدن است. این عنصرها به نام آکتینیدها مشهورند و شامل 14 عنصر از توریم ( Th90 ) تا لورانسیم ( Lr103 ) می باشند. همگی جزو عنصرهای سنگین و رادیو اکتیو هستند و اغلب به طور مصنوعی تهیه می شوند. مکان اصلی این عنصرها نیز در خانه شماره 89 کنار عنصر آکتینیم می باشد.
عنصرهای دسته f ( عنصرهای واسطه داخلی ) از دوره ششم شروع می شوند. لانتانیدها 4f دوره ششم و آکتینیدها 5f در دوره هفتم قرار دارند.