در آزمایشگاه های شیمی با غلظت های متفاوتی روبرو می شویم. غلظت هایی مانند مولاریته یا نرمالیته. تفاوت میان این نوع غلظت مواد شیمیایی چیست؟ در این بحث می خواهیم این سه نوع غلظت و کاربرد های آن ها را با یکدیگر مقایسه کنیم.

 

غلظت مولار یا مولاریته

میزان ماده ی حل شده در یک لیتر محلول را غلظت مولار یک محلول شیمیایی می گویند. این که مولار است، یعنی میزان ماده ی حل شده را باید به مول بیان کنیم و نکته ای که باید در آن مد نظر قرار داد این است که، در این غلظت، حجم حلال مهم نیست حجم محلول مهم است.

به طور مثال اگر بخواهیم دو گرم نمک را در آب حل کنیم و محلول 1 مولار بسازیم، باید ابتدا 2 گرم را درون ظرف ریخته و آب را آرام آرام به آن اضافه کنیم تا به حجم 1 لیتر برسیم. در هر حال، 2 گرم نمک، با این که جامد است، حجم دارد و باید حجم آن را نیز با حجم آب اضافه شده جمع کنیم.

تصور غالب و نادرست دانشجویان در آزمایشگاه های شیمی این است که حجم حلال باید 1 لیتر باشد. بنابراین ابتدا 1 لیتر را در ظرف می ریزند و سپس جامد را به آن اضافه می کنند. در انتها اگر دقت کنیم می بینیم که حجم محلول ما بیشتر از 1 لیتر شده است.

معمولاً مولار را با M یا با displaystyle {{C}_{M}} نشان می دهند. تقریباً هر جا که محلول داریم، غلظت مولار هم دخیل است و دقت در اندازه گیری آن، عاملی است که باعث کاربرد وسیع آن از آزمایشگاه های شیمی تا آزمایشگاه های خون می شود.

غلظت اکیوالان یا نرمالیته

غلظتی خاص که آن را معمولاً با N نمایش می دهند. نرمالیته بیشتر برای محلول هایی کاربرد دارد که جامد حل شده در حلال، یک ترکیب یونی باشد. در محلول هایی که رسوب می دهند، تیتراسیون و واکنش های اسید-باز از این غلظت بیشتر استفاده می شود. اگر n را تعداد الکترون های انتقال یافته میان کاتیون و آنیون جامد حل شونده در نظر بگیریم، نرمالیته از رابطه ی displaystyle N=ntimes {{C}_{M}} به دست خواهد آمد.